Wanita
Het Wanita-concept gaat over de school van de toekomst. Een school waar onderwijs gegeven wordt dat goed aansluit bij de ervarings- en belevingswereld van kinderen.
Wanita-leren is authentiek leren of leren in levensechte situaties. Binnen de muren van de school, maar vaak ook erbuiten. Wanita-leren is het opdoen van nuttige kennis en vaardigheden, in het bijzonder het ontwikkelen van eigen specifieke talenten. Niettemin gebeurt het leren met en van elkaar. Sociale vaardigheden zijn onmisbare competenties.
De kerndoelen
Kinderen hebben van nature veel vragen. Zij zijn ‘gemaakt’ om te leren. Ook willen zij laten zien wat zij al kunnen en waar ze goed in zijn. Wanita-onderwijs vertrouwt op de leergierigheid van kinderen, neemt de vragen van kinderen als vertrekpunt, biedt een rijke en voorbereide omgeving die de nieuwsgierigheid aanwakkert en stimuleert leerlingen te laten zien wat zij al kunnen en waar zij goed in zijn. Wie wil dat nou niet?
Wanita-leren is betekenisvol, omdat het inspeelt op de belevingsvolle wonderreizen van de kinderen. De onderwerpen zijn uit het leven gegrepen, vertaald in levensechte leertaken die langs de meetlat van de kerndoelen worden gelegd.
Wanita; oog voor basisvaardigheden en structuur
Wanita-onderwijs is modern, maar omarmt desondanks traditionele vaardigheden zoals bijvoorbeeld het inoefenen van de tafels, spelling, enz. Basisvaardigheden zoals: goed leren lezen, rekenen, taal en schrijven zijn onmisbaar voor het zelfstandig leren. Bij Wanita gaat het om een ideale mix van zelfstandig leren en geleide instructie. Leerlingen worden niet aan hun lot overgelaten, maar leren zelf doelen stellen en onderzoek te doen. Wanita-leren is leren leren: zo veel als moet, zo weinig als kan. Leerlingen verschillen van elkaar qua aanleg, leerstijl, tempo en interesses. Echter, voor elk kind wordt de lat steeds zo hoog mogelijk gelegd.
Flow door kunst: doen, meemaken en bespreken
Kunstbeoefening prikkelt alle zintuigen. Hoe meer zintuigen er bij het leren betrokken zijn hoe meer iemand leert. En als je ergens helemaal in opgaat, vergeet je de tijd, maar niet wat je leert. Leren via de kunsten levert veel op. Kunstbeoefening stimuleert de verbeelding, de creativiteit, de verwondering, het stellen van vragen, het doen van onderzoek, het kritisch leren denken en waarnemen, de reflectie, de cognitieve, emotionele, sociale, zintuiglijke en esthetische ontwikkeling. Kunst boort al deze intelligentiebronnen aan.
Waar komt de naam vandaan?
Wanitaonderwijs is het resultaat van een prijsvraag: Ontwerp de school van de toekomst. Hiermee werd in 2001 de onderwijsprijs gewonnen. Om uit te leggen wat het beste onderwijs van de toekomst zou zijn, is er een verhaal geschreven over een meisje, Wanita geheten, dat in 2014 terugkijkt op haar basisschooltijd.
Wanita worden
De Prinses Ireneschool is sinds 2002 Wanitaschool. Die verandering is stapje voor stapje gegaan. Belangrijk is de keuze voor de Wanita-ateliers, die om de veertien dagen op het programma staan. De kinderen kiezen dan uit een scala van activiteiten: van koken, dans tot sport en schaken. De kinderen worden in de ateliers begeleid door gidsen. Een gids kan de leerkracht, een kunstenaar of een ouder zijn. Door de ateliers heeft het Wanitaonderwijs een gezicht gekregen. Maar ook in de klassen is het onderwijs veranderd naar meer onderzoeksgericht onderwijs. De slogan “kennis-kunst-kunde & verwondering” wordt door de leerkrachten herkenbaar in praktijk gebracht.
Wanitaonderwijs vraagt om een rijke leeromgeving: een gebouw vol verrassingen met bijvoorbeeld een kunsttafel of verrassende werkplekken. Flexibele ruimtes die thematisch kunnen worden ingericht. Vanzelfsprekend vraagt Wanitaonderwijs om veel computers, want leren gebeurt worldwide. En dan niet te vergeten de buitenruimten met fijne speelplekken. Kortom, een gebouw en een omgeving waar kinderen kunnen spelen en onderzoekend kunnen leren.
Wat is de meerwaarde van Wanita?
Wanitaonderwijs zorgt voor kinderen die zelfbewust zijn en zich kunnen presenteren. De kinderen weten wat ze willen en dat ook goed kunnen organiseren en plannen. Door het onderzoekende leren, het leren van en met kunst is het onderwijs voor hen echt betekenisvol en beklijft de kennis langer. Ze oefenen namelijk in levensechte situaties. Maar, misschien wel de allerbelangrijkste opbrengst is dat kinderen echt van het leren genieten. Dat is belangrijk voor hun verdere toekomst.
Wanita in de praktijk
Hoe is Wanita zichtbaar op de Prinses Ireneschool?
Er zijn Wanita-middagen in de klas en Wanita-middagen door de school. De Wanita-middagen door de school heten Wanita-ateliers. De leerlingen van groep 1 tot en met groep 4 en de leerlingen van groep 5 tot en met 8 zitten door elkaar en bezoeken de ateliers.
De ateliers zijn heel verschillend. Zo is er een kookatelier, een techniekatelier, een computeratelier, een toneelatelier, een sportatelier, een kunstatelier, maar ook wisselende ateliers zoals speksteen bewerken, bordspel spelen of een ander actueel atelier. De kinderen genieten altijd enorm van deze ateliermiddagen. Voor elk kind valt er wel wat te leren binnen zijn of haar interesse. Het feit dat de groepen gemengd zijn op deze middagen, vormt de basis van elkaar ontmoeten en van leren van elkaar. Er is ook een aantal ouders actief als gids in deze ateliers om hun eigen talenten met de kinderen te delen. De Wanita-ateliers worden ongeveer om de twee weken gehouden.
De Wanita-middagen in de klas vinden wekelijks plaats gemiddeld 2 uur tot 3 uur per week meestal verdeeld over twee middagen.
Hoe ziet zo’n Wanita-middag in de groep eruit?
Voor het schooljaar 2020-2021 zijn er projectthema’s: ‘en toen...’ (het thema van de Kinderboekenweek zie ook www.kinderboekenweek.nl en thema’s die we behandelen bij ‘Alles in 1’. De andere periodes zijn de leerkrachten vrij om samen met de kinderen of met elkaar een thema te kiezen. De duur van een thema is enkele weken. Het thema kan afgesloten worden met een kijkavond, een presentatie onder schooltijd, of bijv. een werkstuk of power point / prezi.
Hoe starten we met een thema?
De leerkracht maakt aan het begin samen met de kinderen een woordweb of mindmap waarin allerlei woorden en onderwerpen verschijnen die met het thema te maken hebben. Vanuit deze opzet worden door de kinderen vragen bedacht die bij dit onderwerp horen. Wat willen ze bijvoorbeeld leren over dieren. Zijn er liedjes over dieren, zijn er spreekwoorden te vinden over dieren, welke dieren heb je allemaal en hoe zien ze eruit, wat eten ze en hoe ziet hun leefomgeving eruit, enz.
Om tot deze vragen te komen worden er vijf vragen gesteld:
- Wat weten we al over het onderwerp?
- Wat willen we er nog meer over weten?
- Hoe komen we aan die kennis?
- Hoe ga ik het geleerde presenteren?
- Hoe krijgen we feedback?
U ziet, in korte tijd komen er al heel veel vragen naar boven die naast de wereldoriënterende en expressieve vakken ook nog taal- en rekenvragen in zich dragen. De kinderen worden gestimuleerd onderwerpen te kiezen en vragen te stellen die hun echte belangstelling hebben. Op deze manier zullen ze betrokken zijn bij datgene wat ze leren.
Nadat het thema geïntroduceerd is, gaan de leerlingen in groepjes of individueel aan de slag om antwoorden op hun vragen te vinden. Op de Wanita-middag zullen ze dan in de klas, op de gang, in de aula of zelfs buiten (altijd onder begeleiding) antwoorden proberen te vinden op hun vragen. Dit kan uiting vinden in een werkstuk op papier, een kunstwerkstuk, een computerwerkstuk, een uitgewerkt interview, een toneelstuk, een muziekstuk of noem maar op. De leerkracht zal de kinderen in het proces stimuleren en door middel van voor- en nabesprekingen het proces nauwlettend in de gaten houden. Ook zal hij of zij tijdens het werken rondlopen en de kinderen met raad en daad terzijde staan waar nodig. Het is ook de taak van de leerkracht om aan het einde van het thema de opgedane kennis te delen met elkaar. Dit kan door middel van een quiz, een toets of een presentatie door de leerlingen Daarnaast wordt de zelfstandigheid gestimuleerd door de kinderen oplossingen met elkaar te laten bedenken of op te zoeken in bronnen als boeken en internet.
Wat is Wanita nog meer?
Overigens is de Wanitamanier van werken niet alleen terug te vinden in de ateliermiddagen en Wanitamiddagen in de klas. Wanita is ook; eigen leerdoelen stellen (vooral in de bovenbouw), extra muzieklessen, bezoeken aan musea, excursies naar cultureel erfgoed in De Krimpenerwaard, elkaar waarderen om je kwaliteiten, meepraten in de PBS-leerlingraad, leerlijnen kunst en cultuur en een coördinator kunst en cultuur.
Wanitafilm
Meer weten over Wanita onderwijs?
Bekijk de video